«انار» يو له هغو خوندورو مېوه څخه ده، چې د انسان بدن ته د روغتيا، ښکلا او ځواک طبيعي سرچينه بلل کېږي. دا مېوه نه يوازې د خوند او ښکلا له پلوه ځانګړې ده، بلکې له درملیز پلوه هم د انسان د بدن لپاره يو بېساری ګټور نعمت دی.
د طبي څېړنو له مخې، انار د انټي اکسیډنټ، ويټامينونو، معدني موادو او طبيعي انزایمونو له مخې بډایه مېوه ده، چې د بدن دفاعي سیستم پياوړی کوي، د زړه، رګونو، معدې او دماغي فعاليتونو لپاره ګټوره تمامېږي. د همدې ځانګړتياوو له امله ډېری روغتياپوهان انار «د ژوند مېوه» بولي.
په دې علمي مطلب کې به تاسو د انارو پر هغو حیرانوونکو روغتيايي ګټو پوه شئ، چې نه يوازې د بدن فزيکي ځواک لوړوي، بلکې د رواني آرامۍ او اوږد عمر لپاره هم اغېزمن رول لري.
- د انارو روغتيايي ګټې
انار، د علمي نوم له مخې (Punica granatum)، له هغو لرغونو مېوو څخه ده چې د انسان د روغتيا او تغذيې په برخه کې ځانګړې ارزونه لري.
- د زړه د روغتيا ساتنه:
انار د انټياکسيدانونو له پلوه بډای دی، په ځانګړې توګه د پونیکالاګین په نوم مواد لري چې د وينې رګونه له سختېدو او بندېدو ساتي. دا د زړه د حملې او لوړ فشار د خطر کچه راکموي او د وينې دوران منظموي. - د بدن معافيت پياوړی کوي:
انارو په لوړه کچه ويټامين C لري، چې د بدن د دفاعي سيستم د پياوړتيا لپاره ضروري ده. د منظم استعمال پر مهال د زکام، فلو او نورو موسمي ناروغيو د مخنيوي وسيله ګرځي. - د سرطان د حجراتو د ودې مخنيوی:
څېړنو ښودلې چې انارو کې شته طبيعي انټياکسيدانونه د سرطان د حجرو د ودې مخه نيسي، په ځانګړي ډول د سينې، پروسټېټ او کولمو د سرطان په وړاندې اغېزناک بلل شوی. - د حافظې او دماغي فعاليت پياوړتيا:
د انارو جوس د دماغي حجراتو فعاليت زياتوي، د حافظې د کمښت مخه نيسي او د الزایمر په څېر ناروغيو پر ضد اغېز ښيي. - د پوستکي ښکلا او ځوان پاتې کېدل:
انار د پوستکي د حجرو د بيا جوړېدو لپاره ضروري مواد لري. دا د پوستکي زړښت ورو کوي، د لمر د ضررونو مخه نيسي او د طبيعي رڼا سبب ګرځي. - د هاضمې د سيستم ښهوالی:
انار د فايبر له پلوه بډايه دی، د معدې او کولمو فعاليت منظموي، قبضيت کموي او د بدن د زهري توکو په پاکوالي کې مرسته کوي. - د وينې د قند تنظيم:
که څه هم انار لږ طبيعي شکر لري، خو څېړنې ښيي چې دا د انسولين د مقاومت کچه راکموي او د شوګر ناروغانو لپاره په معتدل ډول ګټور دی. - د التهاب ضد خاصيت:
په انارو کې شته طبيعي توکي د بدن دننه التهابي حالتونه (inflammation) راکموي، چې د مفصلونو درد، د پوستکي التهاب او د زړه ناروغيو په کمېدو کې مرسته کوي.
۲. د انارو حاصلات او اقتصادي ارزښت
- د حاصلاتو موسم او کرنيز ارزښت:
انار د «ګرم او وچ» اقليم مېوه ده، چې په افغانستان، ايران، هند، او د مديترانې په سيمو کې ډېر حاصل ورکوي. د انارو د ونې عمر اوږد وي، او د کرلو له درېيم يا څلورم کال وروسته يې حاصل پيلېږي. يو بالغ انار ممکن په کال کې تر ۳۰ څخه تر ۵۰ کيلوګرامو پورې حاصل ورکړي، چې دا د بزګر لپاره يو دايمي اقتصادي سرچينه ده. - د افغانستان د انارو شهرت:
د افغانستان انار، په ځانګړې توګه د کندهار د شهلې انار، د خوند، بوی، او طبيعي رنګ له کبله د نړۍ په بازارونو کې ځانګړی شهرت لري. دغه مېوه د هېواد د صادراتو مهمه برخه جوړوي او د سلګونو زرو بزګرانو د عايد سرچينه ده. - د صادراتو او ارزښت زنځير:
انار نه يوازې د تازه مېوې په بڼه بلکې د جوس، شيرې، وچو دانېو او درملیزو محصولاتو په ډول هم پروسس کېږي. دا چاره د کرهڼې د صنعت د ودې ترڅنګ د کارموندنې لپاره مهمه وسیله ده. د انارو پروسس شوي توليدات د کورني بازار ترڅنګ د نړيوالو بازارونو لپاره هم ارزښت لري. - اقتصادي اهميت:
د انارو سوداګري د کروندګرو لپاره د مستقيم عايد تر ټولو ښه سرچينه ده. د انارو د يو هکتار باغ د مناسبې پالنې پر مهال کولای شي په کال کې د څو زرو ډالرو عايد ورکړي. دغه راز د انارو صادرات د هېواد د کرنېزو محصولاتو په عمومي ارزښت کې مهم رول لري. - د پروسس او زېرمتون اړتیا:
د انارو د اقتصادي لاپياوړتيا لپاره اړينه ده چې د ميوې د زېرمه کولو، سړې خونې، پروسس کارخونې او بسته بندۍ سيستمونه نور هم پراخ شي. دا نه يوازې د انارو د ضايعاتو مخه نيسي، بلکې د هېواد د صادراتي ظرفيت کچه هم لوړه وي.
۳. د انارو احتمالي زیانونه او احتیاطي ټکي
- د الرژۍ (حساسیت) امکان:
که څه هم انار ډېره خوندي او طبيعي مېوه ده، خو په ځينو کسانو کې د پوستکي خارښت، پړسوب، د خولې یا ستوني خارښت، او د تنفس ستونزې رامنځته کولی شي. دا نادره الرژي ده، خو هغه کسان چې د نورو مېوو یا ګلانو له ګردو سره حساسیت لري، دې ته دې پاملرنه وکړي. - د وینې د شکر ناروغان:
انار طبيعي قند (Fructose) لري، او د ډېر استعمال پرمهال د وینې د شکر کچه لوړولی شي. که څه هم د انارو جوس د ډېرو ګټو درلودونکی دی، خو د شکر ناروغان دې د ډاکټر له مشورې پرته زيات مقدار نه کاروي. - د درملو سره تعامل (Interaction):
په انارو کې شته ځينې فعال مرکبات د ځينو درملو د جذب په بهیر اغېز کولی شي. د بېلګې په توګه، هغه کسان چې د زړه يا فشار درمل (لکه Warfarin يا ACE inhibitors) کاروي، باید د ډاکټر له سلا پرته د انارو زیات استعمال ونه کړي، ځکه کېدای شي د درملو تاثر زيات يا کم کړي. - د معدې ستونزې:
په ډېره اندازه د انارو خوړل یا د جوس زيات څښل کله ناکله د معدې پړسوب، قبض، یا اسهال لامل ګرځي، په ځانګړي ډول په هغو کسانو کې چې هاضمي سيستم يې حساس وي. - د غاښونو اناميل ته زیان:
د انارو جوس تروه (acidic) خصلت لري، نو که په دايمي ډول له خوړلو یې وروسته غاښونه له اوبو او بورس سره ونهمېنځل شي، د غاښونو د اناميل طبقه ورو ورو زیانمنولی شي.
۴. سپارښتنه
انار د خدای تعالی له هغو نعمتونو څخه دی، چې هم خوند لري او هم روغتيايي ګټې. د انارو منظم خو په اعتدال سره خوړل يې د بدن د دفاعي سيستم د پياوړتيا، د زړه او رګونو د ساتنې، د پوستکي ښکلا او د حافظې د ځواک لپاره ګټور دي.
هغه کسان چې د شکر، فشار يا ځانګړو ناروغيو لپاره درمل کاروي، نو د انارو له زيات استعمال مخکې دې له ډاکټر سره مشوره وشي. د طبيعي مېوو اعتدالمن استعمال د روغ ژوند بنسټ جوړوي.
#امیدراډيو